Subite okazis io kion neniu povis atendi. Subite ekbolis la araba mondo kaj la mondo spertis ion subitan kaj tute neatenditan. Ĉiuj surpriziĝis.
Dum la tiel nomata araba printempo la plej teruraj flankoj de la homaro (denove) montriĝis. Homoj surstrate protestas, sed ili frontas pafantajn reprezentantojn de la armeo de la lando en kiu ili protestas. Protestoj okazis en pluraj landoj dum multaj monatoj. Sed kien estas iranta la araba mondo?
En la araba mondo kreskis nova generacio, nova generacio de homoj kiuj laciĝis pro la situacio kiu regas en la landoj en kiuj ili vivas. Kompreneble estis atendite ke io iam okazos, sed la subiteco, forteco kaj rapideco de la okazaĵoj en la araba mondo surprizis la tutan mondon.
La novaj teĥnikaĵoj efikis al la revolucioj. Homoj havigis bildon de la ĉirkaŭa mondo per iloj kiel interreto. Ebliĝis kompari ilian propran mondon kun la ĉirkaŭa mondo kaj estiĝis plifortigita konscieco pri la situacio en kiu ili estas vivantaj.
La novaj teĥnikaĵoj ankaŭ efikis al la efektivigado de la revolucioj. Kiel oni organizas protestojn tiel ke multaj homoj en mallonga tempo povas kunveni en specifa loko? Tio hodiaŭ okazas per iloj kiel Fejsbuko, Tujtero kaj poŝtelefonoj. Unu mesaĝeto kaj ĝi disvastiĝas rapide kaj facile. Kaj la aŭtoritatoj nenion povas fari…
La mondo esperas ke la araba mondo faros paŝojn al plia demokratieco, libereco kaj malfermiteco. Kaj kompreneble tio vere estas dezirinde. Sed tio ne estas facilaĵo.
Demokratieco ne nur signifas liberajn elektadojn, sed demokratieco precipe signifas demokratiecan pensadon. Tian pensadon homoj vivintaj en diktaturoj ne havas kaj ne eblas havigi tian pensadon en mallonga tempo. Tio postulas multe da tempo.
Bedaŭrinde la revolucioj povas konduki al tio ke eĉ pli teruraj regadoj enpaŝas la arenon. Ekzemple koncerne Egiption oni timas ke la Fratoj-Islamanoj akiros la regadon kaj hieraŭ Usono avertis ke Al-Kaida povas plifortiĝi en Jemeno.
Do povas esti ke eĉ pli danĝeraj, malbonaj kaj teruraj grupaĵoj plifortiĝos per utili la vakuon ekestantan kiel rezulton de tio ke malnovaj regantoj falas. Ekzemple en Sirio troviĝas multaj religiaj grupoj. Estas kvazaŭ litkovrilo el flikaĵoj. La situacio en tiaj landoj estis sufiĉe trankvila kaj “stabila” dum sufiĉe longa tempo pro tio ke la situacio estis en la manoj de fera reganto. Tial la situacio facile povas ĥaosiĝi se la trankvileco kaj stabileco subite ĉesas. Ne troviĝas la meĥanismoj por mastrumi la situacion.
Ni ne scias kien la araba mondo estas iranta. Troviĝas multaj demandosignoj. En tiu regiono troviĝas la plej teruraj diktaturoj de la mondo kaj tial profundaj ŝanĝiĝoj ne povas okazi dum unu nokto. Sed la historio ja montris ke mondopartoj rapide povas tute ŝanĝiĝi – mondopartoj kiujn oni konsideris neŝanĝeblaj. La malagrabla flanko estas ke okazas sangoverŝado kaj homa suferado. Ni esperu ke la ŝanĝiĝoj en la araba mondo okazu per kiel eble malplej da sangoverŝado kaj homa suferado. La ŝanĝiĝoj ne estas facilaj sed la historio ja montris ke mondopartoj rapide povas ŝanĝiĝi. Eble tio ankaŭ eblas en la araba mondo.
Ŝajnas ke la atingado de paco inter Israelo kaj la palestinanoj estas eterna projekto kvankam oni multe faris por klopodi atingi pacon.
Oni tamen devas esti preta vidi historiajn faktojn. La historio montras ke pliigo de palestina memdetermino aŭtomate signifis plikreskon de perforto kaj terorismo. En la 1990-aj jaroj estis starigita la Palestina Aŭtoritato. La plejmulto de la palestinaj araboj subiĝis al tiu ĉi aŭtoritato. Sed tiu ĉi paŝo ne signifis plian pacecon, sed estis lanĉita dua intifado.
En jaro 2005 Israelo tute retiriĝis el la Gaza-strio, sed Hamaso ekregis tie kaj plintensiĝis la raket- kaj grenadopafado. Tiu ĉi paŝo ankaŭ ne signifis plikreskon de paceco, sed signifis plikreskon de la perforto kaj terorismo.
La plej ŝokiga fakto estas ke ŝajnas ke la internacia komunuma ne havas tiel multe da zorgoj pri tiuj ĉi faktoj. Ŝajnas ke oni ne vidas tiujn ĉi faktojn ke plia palestina memdetermino kvazaŭ aŭtomate signifis plikreskon de perforto kaj terorismo. Logike oni devus kritiki la palestinan estraron pro tio kaj ankaŭ alpremi al la palestinanoj, sed tamen en pli kaj pli granda rondo oni konsideras Israelon kiel la ununuran al kiu oni devas alpremi.
Hamaso estas terororganizaĵo kies celo estas detrui Israelon. La pacprocezo ĝis nun estis tre komplika, sed ĝi eĉ plikomplikiĝis kiam Fatah kaj Hamas iel repaciĝis ĵuse. Tio kondukis al retenado de palestina impostmono kolektita fare de Israelo ĉar Israelo kompreneble nek volas nek povas pagi tiun ĉi impotmonon al la palestinanoj pro tio ke la mono povas fali en la manojn de Hamaso.
La pacprocezo estis komplika ĝis nun sed ĝi eĉ plikomplikiĝis kiam Fatah kaj Hamaso ĵuse repaciĝis. Tiu repaciĝo havas malbonan efikon al kaj israelanoj kaj palestinanoj. Kie estas Hamaso tie estas problemo.
La palestinanoj devas agnoski Israelon, cedi ĉian perforton kaj terorismon, ĉesi glori teroristojn kaj reveni al la tablo por intertrakti. Oni povas havi diversajn opiniojn pri la historio kaj la agadoj de ambaŭ flankoj, sed fakto estas ke du proksimaj najbaroj devas povi fari interparoladon kvankam oni povas esti iom acida pro unu la alia. La celo de interparolado ja estas plibonigi la interrilaton, sed tio ne povas okazi se oni ne interparolas.
Hieraŭ mi publikigis peton raporti Fejsbukan paĝon kiu instigis al tria intifado kontraŭ Israelo kaj nun mi povas komuniki al vi ke tiu paĝo estis hodiaŭ matene forigita. Mi sukcesis vidi la paĝon antaŭ ol ĝi estis forigita kaj tiam preskaŭ 350 000 homoj estis klakintaj la butonon “Ŝati”. La nombro do kreskis per 10 000 post kiam mi publikigis la blogafiŝon. Skribante ĝin la nombro ja estis 340 000.
Tiun batalon ni venkis, sed la milito jam ne estas venkita ĉar aperis novaj paĝoj! Kaj bedaŭrinde eblas ke la jam forigita paĝo denove estos publikigita.
Mi ekde junio 2010 blogis pri Israelo kaj de tempo al tempo miaj artikoloj vekis diskutojn kio estas tute bona afero. La konflikto inter Isarelo kaj la palestinanoj vekas multajn sentojn kaj pensojn. Oni povas havi ajnan vidpunkton pri la konflikto, sed instigado al nova intifado estas malbonega afero. Oni neniujn konfliktojn povas solvi perforte. La antaŭaj intifadoj kaŭzis multe da mortoj, vunditoj kaj homa suferado.
Bedaŭrinde novaj paĝoj aperis, kio vere montras ke nia mondo malsanegas. Se vi interesiĝas pri pliaj informoj pri la afero mi sugestas al vi Google-serĉi per la vortoj “tria”, “intifado” kaj “Fejsbuko” en via gepatra lingvo ĉar kompreneble en la esperanta ne troviĝas informoj pri la afero.
Legu pri la afero se vi volas kaj raportu la paĝojn se vi volas. Jen ligiloj al kelkaj novaj paĝoj kiuj instigas al tria intifado kontraŭ Israelo. Ĉi-sube troviĝas la peto kaj la instrukcioj de la hieraŭa blogafiŝo kaj ankaŭ kelkaj ligiloj kaj unu filmeto.
Tio estas io kion ĉiuj povas kaj devas fari. Fejsbuka paĝo estis kreita por alvoki al tria intifado kontraŭ Israelo. Ĝi plejparte estas en la araba. La kreantoj de tiu paĝo alvokas al la araba mondo ataki kaj ekregi Israelon. La nombro de homoj klakintaj la butonon ”Ŝati” kreskas ĉiun horon (kiam tiu ĉi teksto estas skribata 340 000 klakis la butonon ”Ŝati”). Ni devas demandi al Fejsbuko ekagadi kaj forigi la paĝon – vidu la instrukciojn ĉi-sube.
Ne gravas ĉu via persona vidpunkto estas porisraela, kontraŭisraela aŭ tutsimple neŭtrala. Instigado al perforto kontraŭ ajna rasa, etna, religia aŭ nacia grupo tutsimple estas malĝuste!
Nur dum tiu ĉi monato, 5 israelaj civiluloj inklude 3-monatan bebon estis murditaj dormante en sia hejmo, bombo eksplodis flanke al buso en Jerusalemo mortigante unu homon kaj vundante 30. Israelo ankaŭ haltigis ŝipon transportantan 50 tunojn da armiloj, interalie progresintaj misiloj por la Gaza-strio. Tiuj homoj ne ŝercas kaj uzi Fejsbukon aŭ ajnan alian rimedon por alvoki al pli da mortigado estas nedece.
Instrukcioj:
Klaku sur la ligilo ĉi-sube por atingi la Fejsbukan paĝon. Rulumu malsupren al la maldekstra flanko de la paĝo kie vi vidas la tekston ”Raporti paĝon”. Klaku sur ”Raporti paĝon” kaj elektu ”Contains hate speech”, tio estas ”Enhavas malamoparolon” (vi povas elekti plian alternativon ”celas rason aŭ etnon”). Sekve klaku ”Sendi”. Multajn dankojn pro via helpo!
Klaku sur tiu ĉi ligilo por iri al la paĝo pri la tria intifado por raporti ĝin kiel nedecan enhavon en Fejsbuko:
Dum longa tempo estis sufiĉe maltrankvile en Israelo, sed en decembro la raketatakoj el la Gaza-strio pliintensiĝis. Dum la pasinta semajno estis tre maltrankvile.
Merkrede en Jerusalemo okazis teroratako. Bombo eksplodis ĉe bushaltejo. Mortis unu virino kaj vundiĝis dekoj da homoj. Temis pri la unua teroratako de tiu speco en multaj jaroj.
Jen filmeto kiu montras la lokon post la teroratako:
Dum la pasinta semajno ankaŭ pluvis multe da raketoj kaj grenadoj en suda Israelo. Pluvis tiel multe ke estis malfacile nombri ilin. La lernejoj estis fermitaj en la urboj en suda Israelo. La israela armeo bombis en la Gaza-strio por detrui terorinfrastrukturon.
Pasis du jaroj de la milito kontraŭ Hamaso kaj ŝajnas ke denove la terororganizaĵoj en la Gaza-strio plifortiĝis. Bedaŭrinde en tro granda rondo oni konsideras Israelon kiel tiun kiu kaŭzas maltrankvilaĵojn en la regiono. Sed kiu en tiu kazo komencis pafi raketojn? Estis la terororganizaĵoj en la Gaza-strio!
Bedaŭrinde ankaŭ tro granda rondo ne ŝatas ke Israelo sin defendas, sed la kritikantoj nur kritikas kaj ne proponas alternativon. Se Israelo ne detruus la infrastrukturon de la teroristoj, kiel oni aliokaze povus malhelpi la raketpafadon? Ĉu la kritikantoj havas pli bonan sugeston?
Oni devas memori ke la civiluloj en suda Israelo dum raketpafado vivas en konkreta kaj daŭra vivdanĝero. Kiam la radaro malkaŝas raketon la sireno eksonas kaj la enloĝantoj havas 15 sekundojn rapide kuri al bomboŝirmilo. Ĉar raketatakoj povas okazi plurajn fojojn dum la tago, tio signifas ke normala vivo neebliĝas. Tuj kiam la sirenoj sonas oni devas lasi siajn okupojn por kuri al la bomboŝirmilo.
Kelkaj asertas ke la raketpafado estas kaŭzita de la israela “okupado”, sed fakto estas ke Israelo forlasis eĉ la lastan colon de la Gaza-strio en 2005. Tion Israelo faris kiel pacfavoriga paŝo, sed pliintensiĝis la raketpafado kaj tio kondukis al la milito en la vintro 2008 – 2009. Malpli da “okupado” – pli da raketpafado. Tute male ol kiel asertas tiuj kiuj diras ke la raketpafado estus kaŭzita de la “okupado”!
En paĝo en mia blogo de WordPress mi amasigis ligilojn al diverslingvaj novaĵservoj kie troviĝas novaĵoj kaj artikoloj pri okazaĵoj en Israelo kaj la Mezoriento. En tiuj paĝoj vi povas legi pli detale pri la okazaĵoj en Israelo kaj la Mezoriento. Ligilo ĉi-sube.
Jen du filmetoj pri la vivo en suda Israelo. En la unua patrino en la angla klarigas kion ŝi faras kiam la sireno eksonas. Tio okazas en la hejmo de la familio kaj dum ŝi klarigas subite la sireno eksonas kaj la familio rapide devas kuri al la bomboŝirmilo. Tiel vivas la homoj en suda Israelo kiam okazas raketpafado. Kiam estas kiel plej intense ne estas nekutime ke la tuta familio dormas en la bomboŝirmilo.
Hodiaŭ matene estis pluraj dekoj da grenadoj pafitaj en sudan Israelon el la Gaza-strio. Du homoj negrave vundiĝis, unu konstruaĵo damaĝiĝis kaj la loĝantaro estis admonita eniri en la bombŝirmilojn. Hieraŭ estis dek grenadoj pafitaj.
Silentas la mondo, sed imagu se Israelo estus pafinta grenadojn en la Gaza-strion! Tiuokaze la tuta mondo plendkriegus kaj la Konsilio de Sekureco de Unuiĝintaj Nacioj tuj kunsidus.
Hieraŭ fortoj amikaj al la registaro en Jemeno buĉis 40 manifestaciantojn kaj vundis 200. En Sirio fortoj buĉis 4 manifestaciantojn kaj vundis 100. La mondo neniel reagis.
En majo 2010 kiam israelaj fortoj sindefende pafis 9 ”pacistojn” (kun bastonoj kaj tranĉiloj alte levitaj por frapegi), tiam plendkriegis la mondo, la Konsilio de Sekureco kondamnis la agadojn de la israelaj fortoj kaj oni tuj postulis ke oni devas enketi pri la okazintaĵoj. Rimarku ke tio estis sindefenda ago.
Sed kiam totalismaj registaroj buĉadas siajn manifestaciantajn civitanojn nenio okazas.
Kie estas la kondamnoj kaj plendkriegoj pri la hieraŭaj hombuĉadoj en Jemeno kaj Sirio?
Kie estas la kondamnoj kaj plendkriegoj pri la hodiaŭaj grenadoj?
Marde la israelaj mardefendaj fortoj en la Mediteraneo haltigis ŝipon kiu estis transportanta armilojn en Egiption. La celo estis ke la armiloj estus transportotaj pluen en la Gaza-strion de Egiptio tra la tuneloj kiuj estas sub la landlimo inter Egiptio kaj la Gaza-strio. La armiloj devenis de Irano (troviĝis perslingva manlibro inter la armiloj). En la ŝipo troviĝis 50 tunoj da armiloj, interalie kontraŭŝipaj C-704 misiloj kiuj havas atingokapablon de 35 km kaj eksplodpintaĵon de 130 kg. Se tiuj ĉi misiloj estus atingintaj la Gaza-strion kaj la manojn de la teroristoj, ili estus estintaj vera minaco kontraŭ la israela defendokapablo.
Marde egiptaj proparolantoj komunikis ke Egiptio dimanĉe haltigis kvin veturilojn transportantajn armilojn de Sudano. La celo de tiuj ĉi armiloj ankaŭ estis la Gaza-strio kaj la teroristoj tie.
Merkrede la ĉefministro de Israelo, Benjamin Netanjahu, diris: ”Al ĉiuj kiuj pridubis, atakis kaj kritikis Israelon pro la blokado kontraŭ la Gaza-strio, por haltigi kaj traserĉi ŝipojn celantajn la Gaza-strion, jen la plej klara respondo, tie ĉi hodiaŭ en Aŝdodo, kial estas nia devo, ne nur nia rajto, haltigi kaj senarmiligi tiajn ŝipojn.”
Kion ni povas konkludi de la okazaĵoj okazintaj dum la plejlastaj tagoj? Ni povas konkludi ke en Mezoriento troviĝas armilkolektemuloj kaj ke ili precipe celas plifortigi la teroremulojn kiuj furiozas en la Gaza-strio. Ekde la komenco de tiu ĉi jaro estis pli ol 60 raketoj kaj grenadoj pafataj en sudan Israelon. Tio estas preskaŭ po unu tage! En la anglalingva Vikipedio troviĝas listo pri tiuj ĉi raketoj. Ĉi sube troviĝas ligilo al la koncerna paĝo.
Kion ni alie povas konkludi? Ni povas konkludi ke la silentado inter la monda komunumo estas timiga. Oni iel celas paciĝon en Mezoriento, kaj precipe inter Israelo kaj ties najbaroj, sed oni ne reagas kiam Teherano sendas ŝipojn kun armiloj celantaj la Gaza-strion. Oni silentadas kaj entute ne reagas.
Teroristo tondis truon en la barilo de la ”kolonio” Itamar kaj murdis kvin familianojn: la patron, la patrinon kaj iliajn tri infanojn. La aliaj infanoj de la familio sukcesis fuĝi al najbara domo. Jen pruvo ke la sekurecaj aranĝoj en Cisjordanio vere necesas. Tamen la sekureca situacio multe pliboniĝis lastatempe kaj oni povis forigi multajn sekureckontrolejojn.
Piedpilkludada evento por gejunuloj okazonta pli malfrue tiun ĉi semajnon estas nomita laŭ la unua palestina sinmortiga bombistino Wafa Idris. Tion komunikas la palestina gejunulejo Al-Amari.
Wafa Idris estis la unua palestina ina sinmortiga bombisto. Ŝi eksplodigis sin en Jerusalemo mortigante unu kaj vundante pli ol 150 la 27-an de januaro 2002. Kiel volontulino de la palestina duonluno ŝi povis trapasi la israelan sekureckontrolejon kaj eniri Jerusalemon en palestina ambulanco. Ekde ŝia bombado Israelo estas devanta prokrasti la eniradon de palestinaj ambulancoj al Jerusalemo ĉe sekureckontrolejoj.
La Palestina Aŭtoritato ripetfoje prezentis Wafa kiel heroinon kaj modelulinon nomante lokojn kaj eventojn laŭ ŝi. Tamen la palestina estraro devus kontraŭlabori ĉian ajn tian gloradon de teroristoj. Ĉu vere tian Palestinon la mondo devus agnoski?
Jen kanto kiu estis multfoje telesendita de la palestina televido. Traduko troviĝas sube.
”Mia fratino Wafa,
Mia fratino Wafa
Ho la korbato de fiereco
Ho floro kiu estis surtere kiu nun estas en la ĉielo.
Allah Akbar! [Alaho estas granda]
Ho Palestino de la araboj
Allah Akbar, Ho Wafa!
Sed vi elektis ŝahadon [martirecon]
En morto vi alportis vivon al la aspirado
Sed vi elektis ŝahadon
En morto vi alportis vivon al la aspirado.”
En pluraj arabaj landoj okazis ribeloj kaj el Libio estas raportate ke taĉmentoj buĉadas homojn sur stratoj kaj placoj. Nun klare montriĝas la teruraĵoj de la totalismaj ŝtatoj. En tiuj ĉi landoj oni ne observas la homajn rajtojn kaj ne estas libere. Ne estas parollibereco kaj aliaj liberecoj kaj la homoj en tiuj landoj frontis subpremadon dum longa tempo.
Sed en unu lando en Mezoriento estas tiuj liberecoj. En unu lando oni povas libere sin esprimi sen endanĝeriĝi. Tiu lando estas Israelo.
Nun montriĝas la vero pri la kruelaj totalismaj ŝtatoj en la araba mondo. Sed la malbonaĵoj estis dum longa tempo. Sed kie estis la protestoj? Kie estis la kritikado?
Sed oni ja kritikas Israelon – la ununuran, kvankam ne perfektan demokration en Mezoriento. La duecaj normoj manifestiĝas. Post la okazaĵoj lige kun la ŝiparo al la Gaza-strio oni postulis ke Israelo jesu al internacia enketado. Ĉu oni postulos la samon de Libio aŭ ĉu oni postulas enketadon nur koncerne la ununuran mezorientan demokration?
Finfine kelkaj vortoj pri la pacaj intertraktoj inter Israelo kaj la palestinanoj. La palestina estraro daŭre rifuzas sidiĝi je la sama tablo kun la israela estraro. Ĉu ne homoj vidas kiel absurde tio estas? Ĉu ne homoj vidas kiel bizara la situacio estas? Kiel oni povas pensi ke la tuto povus evolui ĝis palestina ŝtato kiu estus flanke de Israelo kiam la situacio nun estas tiel malbona? Ĉu ne homoj volas vidi la aferon kiel ĝi estas kaj paroli libere pri ĝi? Kvankam oni ne konsentas, oni ja tamen devus povi sidi ĉe la sama tablo por iom interparoli, ĉu ne? Precipe kiam oni estas najbaroj kaj devas vivi flanke de unu la alia.
La demonecigo de Israelo estas grandskale bazita sur mensogoj – samkiel la demonecigo de la judoj dum la lastaj 2000 jaroj estas bazita sur mensogoj. Troviĝas kunligo inter tiuj du aferoj. Benny Morris
miaj pripensadoj 