En solenaĵo okaze de la 47-a datreveno de la fondiĝo de Fatah, la muftio de Jerusalemo klarigis ke muzulmanoj estas admonitaj mortigi judojn. Tio estis telesendita en palestina televido la 9-an de januaro:
Parolanto en la Fatah-solenaĵo:
“Nia milito kun la posteuloj de la simioj kaj porkoj (tio estas judoj)
estas milito de religio kaj kredo.
Longe vivu Fatah! [Mi invitas vin,] nia estimata Ŝejko.”
La muftio Muhammad Hussein alvenas al la podio kaj diras:
“Antaŭ 47 jaroj la [Fatah-]revolucio komenciĝis. Kiu revolucio? La moderna revolucio de la historio de la palestina popolo. Fakte, Palestino en sia tuteco estas revolucio, ekde [Kalifo] Umar venis [por konkeri Jerusalemon en jaro 637], kaj pludaŭras hodiaŭ kaj ĝis la Tempofiniĝo. La solida hadito (tradicio atribuita al Muhamedo), [trovita] en la du solidaj kolektiĝoj, Bukhari kaj Muzulmanoj, diras:
“La Tago [de la Juĝo] ne alvenos ĝis kiam vi luktos kontraŭ la judoj.
La judo kaŝiĝos malantaŭ ŝtonoj aŭ arboj.
La ŝtonoj aŭ la arboj diros:
‘Ho muzulmano, servanto de Alaho, estas judo malantaŭ mi, venu kaj mortigu lin.’
Escepte de la Gharqad-arbo [kiu silentos].
Tial ne estas surprizo ke vi vidas Gharqad[-arbojn]
ĉirkaŭ la [israelaj] setlejoj…”
Kiuj estas la judoj? Dum pli ol unu jarcento historiistoj kaj lingvistoj debatis pri ĉu la juda popolo estas rasa grupo, kultura kaj religia unueco aŭ io alia. En lastaj tempoj esploristoj konsideris genetikajn datumojn en tiu ĉi afero. La plej lasta tia studaĵo, hodiaŭ publikigita en la revuo American Journal of Human Genetics [Usona Revuo pri Homa Genetiko], montras ke troviĝas genetika ligo inter ĉiuj judoj malgraŭ disvastigita migrado kaj miksedziĝoj kun ne-judoj. Tio ankaŭ per kontraŭpruvoj refutas la ripetajn asertojn ke la plejparto de la aŝkenazaj judoj devenas de centreŭropanoj kiuj konvertiĝis al judismo antaŭ 1000 jaroj.
La historiistoj dividas la 13 miliojn vivantajn judojn de la mondo en tri grupojn: mezorientaj, aŭ orientaj judoj; sefardaj judoj de Hispanio kaj Portugalio; kaj aŝkenazaj judoj de Eŭropo. Kvankam la Biblio spuras la judajn radikojn al la tempo de Abraham antaŭ proksimume 4000 jaroj la plejparto de la historiistoj konkludis ke la vera juda identeco datiĝas nur al la tempo iom pli ol antaŭ 2000 jaroj.
La deveno de la nuntempaj judoj estis malpli klara, precipe tiu de la aŝkenazaj kiuj konsistigas 90 % de la usonaj judoj kaj preskaŭ 50 % de israelaj judoj. La aŝkenazaj judoj setlis en Germanio en la 800-aj jaroj kaj evoluigis sian propran lingvon, la jidan. Kelkaj verkistoj, precipe Arthur Koestler en sia libro The Thirteenth Tribe [La Dektria Tribo] de 1976 asertis ke aŝkenazoj devenas de turka tribo en Centrazio nomita ĥazaroj kiu konvertiĝis al la judismo en la 700-aj jaroj. Kaj la historiisto Shlomo Sand en la Universitato de Tel Aviv en Israelo asertas en sia libro The Invention of the Jewish People [La Inventado de la Juda Popolo], lastjare tradukita en la anglan, ke la modernaj judoj ne devenas de la malnova lando Israelo sed de grupoj kiuj prenis la judan identecon multe pli malfrue.
Tiaj ideoj tamen konfliktas kun pluraj pli novaj studaĵoj kiuj sugestas ke judeco, inklude la aŝkenazan version, havas profundajn genetikajn radikojn. En tiu kiu ties verkistoj asertas esti la plej ampleksa studaĵo ĝis nun, teamo gvidita de la genetikisto Harry Ostrer de la Novjorka Universitata Lernejo de Medicino konkludas hodiaŭ ke ĉiuj tri judaj grupoj – la mezorienta, sefarda kaj aŝkenaza – dividas genetikajn markilojn en la tuta genaro kiuj distingas ilin de aliaj enloĝantaroj de la mondo.
Ostrer kaj liaj kolegoj analizis kernan DNA:on de sangospecimenoj de entute 237 aŝkenazaj kaj mezorientaj judoj de Novjorko kaj sefardaj judoj de Seatlo, Vaŝingtono; Grekio; Italio; kaj Israelo. Ili komparis tiujn kun DNA de proksimume 2800 supozeble ne-judaj homoj de la tuta mondo. La skipo uzis plurajn analizajn metodojn por kalkuli kiel genetike similaj la judaj grupoj estas al unu la aliaj kaj al la ne-judaj grupoj, inklude metodon kiu estas nomita identeco pere de deveno (IBD) kiu ofte estas uzata por determini kiel proksime du individuoj estas rilataj.
Individuoj en ĉiu juda grupo havis altajn procentaĵojn de IBD preskaŭ ekvivalentaj al kvara aŭ kvina kuz(in)oj. Kvankam ĉiu el la tri judaj grupoj montris genetikan enmiksiĝon (kruciĝadon) kun proksimaj ne-judoj, ili kundividis multajn genetikajn karakterizajn trajtojn, sugestantajn komunajn radikojn kiujn la skipo estimis deveni de tempo antaŭ pli ol 2000 jaroj. Aŝkenazaj judoj kies genetikaj profiloj indikis inter 30 % ĝis 60 % da enmiksiĝo kun eŭropanoj tamen amasiĝis pli proksimen al mezorientaj kaj sefardaj judoj, konstato kiu laŭ la esploristoj estas neligebla kun la ĥazara hipotezo. “Mi esperas ke tiuj ĉi observoj ripozigus la ideon ke judeco nur estas kultura konstruaĵo”, diras Ostrer.
Aliaj esploristoj laŭdas la laboron. Ĝis nun ĝi estas la plej granda koncerne tiun ĉi aferon kaj la uzo de la IBD-metodo por eklukti ĝin estas “novkree” diras la genetikisto Noa Rosenberg ĉe la Universitato de Miĉigano, Ann Arbor. Sarah Tishkoff, genetikisto de la Universitato de Pensilvanio, diras ke “tio klare montras genetikan, komunan devenon de ĉiuj judaj enloĝantaroj”. Tamen, diras Rosenberg, kvankam la studaĵo “ne ŝajnas subteni” la ĥazaran hipotezon ĝi ankaŭ ne tute eliminas ĝin.
La studaĵo ne traktas la statuson de grupoj kies pretendado de judeco estis disputveka kiel etiopaj judoj, lembaoj de suda Afriko kaj pluraj grupoj de Barato kaj Ĉino. Sed konsiderante la rezultojn de komuna genetika deveno kaj kompleksa historio de enmiksiĝo, David Goldstein, genetikisto de la Universitato Duke en Durham Norda Karolino, diras ke neniu el la “ekstremaj modeloj” – tiuj kiuj vidas judecon kiel tute kulturan aŭ tute genetikan – “estas korektaj”. Pli ĝuste Goldstein diras ke “la juda genetika historio estas komplika miksaĵo de kaj genetika kontinueco de parenca enloĝantaro kaj ampleksa enmiksiĝo”.
Ŝajnas ke la atingado de paco inter Israelo kaj la palestinanoj estas eterna projekto kvankam oni multe faris por klopodi atingi pacon.
Oni tamen devas esti preta vidi historiajn faktojn. La historio montras ke pliigo de palestina memdetermino aŭtomate signifis plikreskon de perforto kaj terorismo. En la 1990-aj jaroj estis starigita la Palestina Aŭtoritato. La plejmulto de la palestinaj araboj subiĝis al tiu ĉi aŭtoritato. Sed tiu ĉi paŝo ne signifis plian pacecon, sed estis lanĉita dua intifado.
En jaro 2005 Israelo tute retiriĝis el la Gaza-strio, sed Hamaso ekregis tie kaj plintensiĝis la raket- kaj grenadopafado. Tiu ĉi paŝo ankaŭ ne signifis plikreskon de paceco, sed signifis plikreskon de la perforto kaj terorismo.
La plej ŝokiga fakto estas ke ŝajnas ke la internacia komunuma ne havas tiel multe da zorgoj pri tiuj ĉi faktoj. Ŝajnas ke oni ne vidas tiujn ĉi faktojn ke plia palestina memdetermino kvazaŭ aŭtomate signifis plikreskon de perforto kaj terorismo. Logike oni devus kritiki la palestinan estraron pro tio kaj ankaŭ alpremi al la palestinanoj, sed tamen en pli kaj pli granda rondo oni konsideras Israelon kiel la ununuran al kiu oni devas alpremi.
Hamaso estas terororganizaĵo kies celo estas detrui Israelon. La pacprocezo ĝis nun estis tre komplika, sed ĝi eĉ plikomplikiĝis kiam Fatah kaj Hamas iel repaciĝis ĵuse. Tio kondukis al retenado de palestina impostmono kolektita fare de Israelo ĉar Israelo kompreneble nek volas nek povas pagi tiun ĉi impotmonon al la palestinanoj pro tio ke la mono povas fali en la manojn de Hamaso.
La pacprocezo estis komplika ĝis nun sed ĝi eĉ plikomplikiĝis kiam Fatah kaj Hamaso ĵuse repaciĝis. Tiu repaciĝo havas malbonan efikon al kaj israelanoj kaj palestinanoj. Kie estas Hamaso tie estas problemo.
La palestinanoj devas agnoski Israelon, cedi ĉian perforton kaj terorismon, ĉesi glori teroristojn kaj reveni al la tablo por intertrakti. Oni povas havi diversajn opiniojn pri la historio kaj la agadoj de ambaŭ flankoj, sed fakto estas ke du proksimaj najbaroj devas povi fari interparoladon kvankam oni povas esti iom acida pro unu la alia. La celo de interparolado ja estas plibonigi la interrilaton, sed tio ne povas okazi se oni ne interparolas.
Hieraŭ mi publikigis peton raporti Fejsbukan paĝon kiu instigis al tria intifado kontraŭ Israelo kaj nun mi povas komuniki al vi ke tiu paĝo estis hodiaŭ matene forigita. Mi sukcesis vidi la paĝon antaŭ ol ĝi estis forigita kaj tiam preskaŭ 350 000 homoj estis klakintaj la butonon “Ŝati”. La nombro do kreskis per 10 000 post kiam mi publikigis la blogafiŝon. Skribante ĝin la nombro ja estis 340 000.
Tiun batalon ni venkis, sed la milito jam ne estas venkita ĉar aperis novaj paĝoj! Kaj bedaŭrinde eblas ke la jam forigita paĝo denove estos publikigita.
Mi ekde junio 2010 blogis pri Israelo kaj de tempo al tempo miaj artikoloj vekis diskutojn kio estas tute bona afero. La konflikto inter Isarelo kaj la palestinanoj vekas multajn sentojn kaj pensojn. Oni povas havi ajnan vidpunkton pri la konflikto, sed instigado al nova intifado estas malbonega afero. Oni neniujn konfliktojn povas solvi perforte. La antaŭaj intifadoj kaŭzis multe da mortoj, vunditoj kaj homa suferado.
Bedaŭrinde novaj paĝoj aperis, kio vere montras ke nia mondo malsanegas. Se vi interesiĝas pri pliaj informoj pri la afero mi sugestas al vi Google-serĉi per la vortoj “tria”, “intifado” kaj “Fejsbuko” en via gepatra lingvo ĉar kompreneble en la esperanta ne troviĝas informoj pri la afero.
Legu pri la afero se vi volas kaj raportu la paĝojn se vi volas. Jen ligiloj al kelkaj novaj paĝoj kiuj instigas al tria intifado kontraŭ Israelo. Ĉi-sube troviĝas la peto kaj la instrukcioj de la hieraŭa blogafiŝo kaj ankaŭ kelkaj ligiloj kaj unu filmeto.
Tio estas io kion ĉiuj povas kaj devas fari. Fejsbuka paĝo estis kreita por alvoki al tria intifado kontraŭ Israelo. Ĝi plejparte estas en la araba. La kreantoj de tiu paĝo alvokas al la araba mondo ataki kaj ekregi Israelon. La nombro de homoj klakintaj la butonon ”Ŝati” kreskas ĉiun horon (kiam tiu ĉi teksto estas skribata 340 000 klakis la butonon ”Ŝati”). Ni devas demandi al Fejsbuko ekagadi kaj forigi la paĝon – vidu la instrukciojn ĉi-sube.
Ne gravas ĉu via persona vidpunkto estas porisraela, kontraŭisraela aŭ tutsimple neŭtrala. Instigado al perforto kontraŭ ajna rasa, etna, religia aŭ nacia grupo tutsimple estas malĝuste!
Nur dum tiu ĉi monato, 5 israelaj civiluloj inklude 3-monatan bebon estis murditaj dormante en sia hejmo, bombo eksplodis flanke al buso en Jerusalemo mortigante unu homon kaj vundante 30. Israelo ankaŭ haltigis ŝipon transportantan 50 tunojn da armiloj, interalie progresintaj misiloj por la Gaza-strio. Tiuj homoj ne ŝercas kaj uzi Fejsbukon aŭ ajnan alian rimedon por alvoki al pli da mortigado estas nedece.
Instrukcioj:
Klaku sur la ligilo ĉi-sube por atingi la Fejsbukan paĝon. Rulumu malsupren al la maldekstra flanko de la paĝo kie vi vidas la tekston ”Raporti paĝon”. Klaku sur ”Raporti paĝon” kaj elektu ”Contains hate speech”, tio estas ”Enhavas malamoparolon” (vi povas elekti plian alternativon ”celas rason aŭ etnon”). Sekve klaku ”Sendi”. Multajn dankojn pro via helpo!
Klaku sur tiu ĉi ligilo por iri al la paĝo pri la tria intifado por raporti ĝin kiel nedecan enhavon en Fejsbuko:
Dum longa tempo estis sufiĉe maltrankvile en Israelo, sed en decembro la raketatakoj el la Gaza-strio pliintensiĝis. Dum la pasinta semajno estis tre maltrankvile.
Merkrede en Jerusalemo okazis teroratako. Bombo eksplodis ĉe bushaltejo. Mortis unu virino kaj vundiĝis dekoj da homoj. Temis pri la unua teroratako de tiu speco en multaj jaroj.
Jen filmeto kiu montras la lokon post la teroratako:
Dum la pasinta semajno ankaŭ pluvis multe da raketoj kaj grenadoj en suda Israelo. Pluvis tiel multe ke estis malfacile nombri ilin. La lernejoj estis fermitaj en la urboj en suda Israelo. La israela armeo bombis en la Gaza-strio por detrui terorinfrastrukturon.
Pasis du jaroj de la milito kontraŭ Hamaso kaj ŝajnas ke denove la terororganizaĵoj en la Gaza-strio plifortiĝis. Bedaŭrinde en tro granda rondo oni konsideras Israelon kiel tiun kiu kaŭzas maltrankvilaĵojn en la regiono. Sed kiu en tiu kazo komencis pafi raketojn? Estis la terororganizaĵoj en la Gaza-strio!
Bedaŭrinde ankaŭ tro granda rondo ne ŝatas ke Israelo sin defendas, sed la kritikantoj nur kritikas kaj ne proponas alternativon. Se Israelo ne detruus la infrastrukturon de la teroristoj, kiel oni aliokaze povus malhelpi la raketpafadon? Ĉu la kritikantoj havas pli bonan sugeston?
Oni devas memori ke la civiluloj en suda Israelo dum raketpafado vivas en konkreta kaj daŭra vivdanĝero. Kiam la radaro malkaŝas raketon la sireno eksonas kaj la enloĝantoj havas 15 sekundojn rapide kuri al bomboŝirmilo. Ĉar raketatakoj povas okazi plurajn fojojn dum la tago, tio signifas ke normala vivo neebliĝas. Tuj kiam la sirenoj sonas oni devas lasi siajn okupojn por kuri al la bomboŝirmilo.
Kelkaj asertas ke la raketpafado estas kaŭzita de la israela “okupado”, sed fakto estas ke Israelo forlasis eĉ la lastan colon de la Gaza-strio en 2005. Tion Israelo faris kiel pacfavoriga paŝo, sed pliintensiĝis la raketpafado kaj tio kondukis al la milito en la vintro 2008 – 2009. Malpli da “okupado” – pli da raketpafado. Tute male ol kiel asertas tiuj kiuj diras ke la raketpafado estus kaŭzita de la “okupado”!
En paĝo en mia blogo de WordPress mi amasigis ligilojn al diverslingvaj novaĵservoj kie troviĝas novaĵoj kaj artikoloj pri okazaĵoj en Israelo kaj la Mezoriento. En tiuj paĝoj vi povas legi pli detale pri la okazaĵoj en Israelo kaj la Mezoriento. Ligilo ĉi-sube.
Jen du filmetoj pri la vivo en suda Israelo. En la unua patrino en la angla klarigas kion ŝi faras kiam la sireno eksonas. Tio okazas en la hejmo de la familio kaj dum ŝi klarigas subite la sireno eksonas kaj la familio rapide devas kuri al la bomboŝirmilo. Tiel vivas la homoj en suda Israelo kiam okazas raketpafado. Kiam estas kiel plej intense ne estas nekutime ke la tuta familio dormas en la bomboŝirmilo.
Hodiaŭ matene estis pluraj dekoj da grenadoj pafitaj en sudan Israelon el la Gaza-strio. Du homoj negrave vundiĝis, unu konstruaĵo damaĝiĝis kaj la loĝantaro estis admonita eniri en la bombŝirmilojn. Hieraŭ estis dek grenadoj pafitaj.
Silentas la mondo, sed imagu se Israelo estus pafinta grenadojn en la Gaza-strion! Tiuokaze la tuta mondo plendkriegus kaj la Konsilio de Sekureco de Unuiĝintaj Nacioj tuj kunsidus.
Hieraŭ fortoj amikaj al la registaro en Jemeno buĉis 40 manifestaciantojn kaj vundis 200. En Sirio fortoj buĉis 4 manifestaciantojn kaj vundis 100. La mondo neniel reagis.
En majo 2010 kiam israelaj fortoj sindefende pafis 9 ”pacistojn” (kun bastonoj kaj tranĉiloj alte levitaj por frapegi), tiam plendkriegis la mondo, la Konsilio de Sekureco kondamnis la agadojn de la israelaj fortoj kaj oni tuj postulis ke oni devas enketi pri la okazintaĵoj. Rimarku ke tio estis sindefenda ago.
Sed kiam totalismaj registaroj buĉadas siajn manifestaciantajn civitanojn nenio okazas.
Kie estas la kondamnoj kaj plendkriegoj pri la hieraŭaj hombuĉadoj en Jemeno kaj Sirio?
Kie estas la kondamnoj kaj plendkriegoj pri la hodiaŭaj grenadoj?
Marde la israelaj mardefendaj fortoj en la Mediteraneo haltigis ŝipon kiu estis transportanta armilojn en Egiption. La celo estis ke la armiloj estus transportotaj pluen en la Gaza-strion de Egiptio tra la tuneloj kiuj estas sub la landlimo inter Egiptio kaj la Gaza-strio. La armiloj devenis de Irano (troviĝis perslingva manlibro inter la armiloj). En la ŝipo troviĝis 50 tunoj da armiloj, interalie kontraŭŝipaj C-704 misiloj kiuj havas atingokapablon de 35 km kaj eksplodpintaĵon de 130 kg. Se tiuj ĉi misiloj estus atingintaj la Gaza-strion kaj la manojn de la teroristoj, ili estus estintaj vera minaco kontraŭ la israela defendokapablo.
Marde egiptaj proparolantoj komunikis ke Egiptio dimanĉe haltigis kvin veturilojn transportantajn armilojn de Sudano. La celo de tiuj ĉi armiloj ankaŭ estis la Gaza-strio kaj la teroristoj tie.
Merkrede la ĉefministro de Israelo, Benjamin Netanjahu, diris: ”Al ĉiuj kiuj pridubis, atakis kaj kritikis Israelon pro la blokado kontraŭ la Gaza-strio, por haltigi kaj traserĉi ŝipojn celantajn la Gaza-strion, jen la plej klara respondo, tie ĉi hodiaŭ en Aŝdodo, kial estas nia devo, ne nur nia rajto, haltigi kaj senarmiligi tiajn ŝipojn.”
Kion ni povas konkludi de la okazaĵoj okazintaj dum la plejlastaj tagoj? Ni povas konkludi ke en Mezoriento troviĝas armilkolektemuloj kaj ke ili precipe celas plifortigi la teroremulojn kiuj furiozas en la Gaza-strio. Ekde la komenco de tiu ĉi jaro estis pli ol 60 raketoj kaj grenadoj pafataj en sudan Israelon. Tio estas preskaŭ po unu tage! En la anglalingva Vikipedio troviĝas listo pri tiuj ĉi raketoj. Ĉi sube troviĝas ligilo al la koncerna paĝo.
Kion ni alie povas konkludi? Ni povas konkludi ke la silentado inter la monda komunumo estas timiga. Oni iel celas paciĝon en Mezoriento, kaj precipe inter Israelo kaj ties najbaroj, sed oni ne reagas kiam Teherano sendas ŝipojn kun armiloj celantaj la Gaza-strion. Oni silentadas kaj entute ne reagas.
Teroristo tondis truon en la barilo de la ”kolonio” Itamar kaj murdis kvin familianojn: la patron, la patrinon kaj iliajn tri infanojn. La aliaj infanoj de la familio sukcesis fuĝi al najbara domo. Jen pruvo ke la sekurecaj aranĝoj en Cisjordanio vere necesas. Tamen la sekureca situacio multe pliboniĝis lastatempe kaj oni povis forigi multajn sekureckontrolejojn.
Piedpilkludada evento por gejunuloj okazonta pli malfrue tiun ĉi semajnon estas nomita laŭ la unua palestina sinmortiga bombistino Wafa Idris. Tion komunikas la palestina gejunulejo Al-Amari.
Wafa Idris estis la unua palestina ina sinmortiga bombisto. Ŝi eksplodigis sin en Jerusalemo mortigante unu kaj vundante pli ol 150 la 27-an de januaro 2002. Kiel volontulino de la palestina duonluno ŝi povis trapasi la israelan sekureckontrolejon kaj eniri Jerusalemon en palestina ambulanco. Ekde ŝia bombado Israelo estas devanta prokrasti la eniradon de palestinaj ambulancoj al Jerusalemo ĉe sekureckontrolejoj.
La Palestina Aŭtoritato ripetfoje prezentis Wafa kiel heroinon kaj modelulinon nomante lokojn kaj eventojn laŭ ŝi. Tamen la palestina estraro devus kontraŭlabori ĉian ajn tian gloradon de teroristoj. Ĉu vere tian Palestinon la mondo devus agnoski?
Jen kanto kiu estis multfoje telesendita de la palestina televido. Traduko troviĝas sube.
”Mia fratino Wafa,
Mia fratino Wafa
Ho la korbato de fiereco
Ho floro kiu estis surtere kiu nun estas en la ĉielo.
Allah Akbar! [Alaho estas granda]
Ho Palestino de la araboj
Allah Akbar, Ho Wafa!
Sed vi elektis ŝahadon [martirecon]
En morto vi alportis vivon al la aspirado
Sed vi elektis ŝahadon
En morto vi alportis vivon al la aspirado.”
La demonecigo de Israelo estas grandskale bazita sur mensogoj – samkiel la demonecigo de la judoj dum la lastaj 2000 jaroj estas bazita sur mensogoj. Troviĝas kunligo inter tiuj du aferoj. Benny Morris
miaj pripensadoj 